مرکز تحقیقات هستهای اروپا (سرن) از دههی ۱۹۵۰ میلادی شروع به کار کرده و محققان آن در طی این چند دهه فعالیت، موفق به کسب چندین جایزهی نوبل شدهاند. این مرکز علاوه بر جابجا کردن مرزهای دانش بشری در علوم بنیادی، توانسته است اثرات بسیار زیادی در پیشرفت تکنولوژی و فناوری داشته باشد. به عنوان نمونه میتوان به «شبکهی جهانی وب» اشاره کرد که در این مرکز ابداع شد و در حال حاضر زیرساخت اصلی اینترنت میباشد.
ایران در سالهای ابتدایی دههی ۱۳۸۰، توانست عضو سرن گردد. این عضویت که با همکاری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و همچنین پژوهشگاه دانشهای بنیادی شکل گرفت، امکان دسترسی دانشمنندان ایرانی به آزمایشهای موجود در سرن را به وجود آورد. این امکان علاوه بر ایجاد امکان مشارکت در گسترش لبههای علوم بنیادی، به مراکز و شرکتهای ایرانی امکان همکاری در ساخت قطعات مورد نیاز آزمایشگاههای سرن را به وجود آورد. به عنوان نمونه در اولین تلاش، شرکت «هپکو» توانست با ساخت یک قطعه برندهی جایزهای در سرن گردد.
در دو دههی گذشته، دانش پژوهشان ایرانی در آزمایشها و بخشهای مختلف سرن در زمینه های ساخت شتابدهنده و همینطور ساخت و طراحی آشکارسازها فعالیت قابل ملاحظهای داشته اند. دانشگاه صنعتی اصفهان به عنوان تنها دانشگاه ایرانی عضو آزمایش CMS در کنار پژوهشگاه دانشهای بنیادی در سالهای اخیر توانستهاند در ارتقاء بخشهای مختلفی از این آزمایش به صورت موثری نقش داشته باشند.
در این همایش، مروری خواهیم داشت بر دستاوردها و تجربه های این دو مرکز ایرانی در سرن.